Od września 2025 roku Dom Kultury Litewskiej w Puńsku realizuje międzynarodowy projekt nr LTPL00409 pn. „Podobne (wieczne) i zachęcające historie ewoluujące (przez) wieki łączą (poprzez pamięć) ponadczasowe idee Czesława Miłosza. (w skrócie „Zobacz. Usłysz. Działaj.”), którego celem jest twórcze przybliżenie postaci i dziedzictwa Czesława Miłosza oraz wzmocnienie współczesnego dialogu kulturowego między Litwą a Polską.
Pierwszym wydarzeniem projektu było seminarium zorganizowane 5 grudnia 2025 r. w Puńsku. Zaproszeni prelegenci przybliżyli wielowymiarową tożsamość Czesława Miłosza, jego związki z Litwą i Polską oraz aktualność jego myśli w świecie zdominowanym przez nadmiar informacji i zjawisko postprawdy. Spotkanie zgromadziło młodzież, okolicznych mieszkańców oraz partnerów projektu: Muzeum Krajoznawczym w Kiejdanach (Partnera wiodącego projektu) oraz Muzeum Muzyki Ludowej w Kownie. Zakończyło się ono otwartą dyskusją, w której uczestnicy dzielili się osobistymi refleksjami na temat twórczości poety. Referaty wygłosili dwaj znani przedstawiciele litewskiego środowiska kultury i historii: historyczka, uczestniczka programu LRT „Narodowa Ekspedycja”, Polka z Litwy dr Barbara Stankiewicz oraz nauczyciel, filozof, publicysta, dziennikarz i komentator polityczny Donatas Puslys. Referat dr B. Stankiewicz pt. „Geografia twórczości i tożsamości Czesława Miłosza” ukazał istotne aspekty pomagające lepiej zrozumieć kształtowanie się osobowości poety i jego twórczości. Prelegentka podkreśliła cechy podwójnej tożsamości Miłosza, widoczne zarówno w genealogii jego rodziny, jak i w utworach literackich. W referacie omówiono również wpływ Wileńszczyzny, Litwy, Polski oraz szerzej regionu Europy Środkowej na osobowość i twórczość Miłosza. Podkreślono ważne motywy, takie jak pamięć, wygnanie i powrót, które nieustannie towarzyszyły jego literaturze i życiu.
W referacie Donatasa Puslysa pt. „Czesław Miłosz jako »dziecko Europy« i życie w świecie postprawdy” analizowano, w jaki sposób teksty Miłosza i jego postawa etyczna mogą być aktualne we współczesnym chaosie informacyjnym, na tle podziałów społecznych i zjawiska postprawdy. Prelegent podkreślał zdolność Miłosza do łączenia różnych kultur i tradycji oraz jego odwagę w podejmowaniu trudnych tematów. Prelegent zaznaczył, że wartości te pozostają aktualne także dziś, gdy społeczeństwo jest podzielone, a chaos informacyjny stale narasta. Zdolność Miłosza do łączenia różnych kultur i podejmowania ważnych, często niewygodnych tematów widoczna jest w wielu jego dziełach.
Po przerwie kawowej, gdy uczestnicy seminarium zaczerpnęli wielu interesujących informacji i refleksji na temat życia oraz twórczości Czesława Miłosza, odbyła się krótka sesja dyskusyjna pt. „Co idee Miłosza znaczą dla mnie?”. Uczestnicy dzielili się przemyśleniami na temat osobistego stosunku do twórczości Miłosza, jego zdolności mówienia o złożonej naturze człowieka, znaczenia dialogu w kulturze oraz o tym, jak ważne jest, by wyjeżdżając w dalekie strony, nie zapominać o swojej małej ojczyźnie i jej wartości.
Projekt nr LTPL00409 jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Interreg VI-A Litwa–Polska. Czas trwania projektu od 1 września 2025 r. do 31 sierpnia 2027 r. Całkowity budżet projektu wynosi 1 984 168,89 euro, z czego dla Litewskiego Domu Kultury w Puńsku przewidziano 470 791,11 euro. Wkład własny Domu Kultury wynosi 117 697,78 euro. Na wkład własny uzyskano dofinansowanie (522 111,00 zł) z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, z Funduszu Promocji Kultury – programu „Promesa dla kultury”.
