Schrony w Suwałkach – gdzie się znajdują?
Z dniem 1 stycznia 2025 roku weszła w życie ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej. Nowe przepisy wprowadzają obowiązki dla samorządów terytorialnych, w tym dla Prezydenta Miasta Suwałk, który został wskazany jako lokalny organ odpowiedzialny za organizację ochrony ludności w sytuacjach zagrożenia.
Zadania Prezydenta Suwałk w zakresie ochrony ludności
Zgodnie z ustawą, Prezydent Miasta Suwałk odpowiada za planowanie liczby i pojemności obiektów zbiorowej ochrony, ich wyznaczanie oraz zawieranie porozumień i wydawanie decyzji o uznaniu danego budynku za budowlę ochronną. Do jego kompetencji należy także organizowanie miejsc doraźnego ukrycia oraz zlecanie oceny obiektów pod kątem spełniania wymogów dla budowli ochronnych.
Jednym z kluczowych zadań prezydenta jest również zapewnienie mieszkańcom dostępu do informacji na temat lokalizacji obiektów zbiorowej ochrony. Miasto Suwałki prowadzi ewidencję takich miejsc, dostępną publicznie w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego.
Rodzaje obiektów zbiorowej ochrony
Obiekty zbiorowej ochrony dzielą się na budowle ochronne, do których zalicza się schrony i ukrycia, oraz miejsca doraźnego schronienia, takie jak piwnice czy podziemne garaże. Obiekty te mają zapewnić mieszkańcom możliwość czasowego ukrycia się w sytuacjach zagrożenia.
Na terenie Suwałk znajdują się dwa schrony zlokalizowane na Osiedlu Północ – jeden z nich w budynku firmy z kapitałem zagranicznym. Obiekty te mogą pomieścić około 500 osób, jednak ich stan techniczny wymaga gruntownej modernizacji. Pozostałe miejsca ochrony to obiekty doraźnego ukrycia, rozmieszczone na terenie całego miasta, które szacunkowo mogą zapewnić schronienie dla około 52% mieszkańców Suwałk.
Weryfikacja i aktualizacja wykazu obiektów ochronnych
Zgodnie z poleceniem Prezydenta Suwałk, wszystkie miejsca zbiorowej ochrony będą podlegać weryfikacji przez Państwową Straż Pożarną oraz powiatowego inspektora nadzoru budowlanego. Celem kontroli jest ocena zgodności obiektów z nowymi przepisami oraz ich klasyfikacja do odpowiednich kategorii. W związku z tym lista obiektów będzie okresowo aktualizowana.
Nowe regulacje prawne – koniec legislacyjnej luki
Warto podkreślić, że przez ostatnie dwie dekady brakowało jednoznacznych przepisów dotyczących definicji schronów i ukryć oraz warunków technicznych, jakie powinny spełniać budowle ochronne. Nowa ustawa oraz związany z nią Krajowy Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej wprowadzają po raz pierwszy w sposób kompleksowy odpowiednie regulacje w tym zakresie.
Perspektywy rozwoju infrastruktury ochronnej w Suwałkach
Wraz z wejściem w życie przepisów, możliwe stało się również pozyskiwanie środków finansowych na rozbudowę i modernizację infrastruktury ochronnej. Środki te mają być przekazywane przez Wojewodów w ramach krajowego programu. Prezydent Suwałk zgłosił już do Wojewody Podlaskiego wstępne zapotrzebowanie na fundusze, które mogłyby zostać przeznaczone na budowę nowych schronów oraz modernizację istniejących.
Miasto liczy na przyznanie odpowiedniego wsparcia finansowego, zwłaszcza ze względu na swoje położenie strategiczne w północno-wschodniej Polsce.
Lista obiektów, gdzie mieszkańcy mogą się schronić
Podział według typów budynków
1. Piwnice lokatorskie
Najczęściej występujący typ obiektów, stanowiący miejsca doraźnego ukrycia dla ludności cywilnej.
Lokalizacje:
- niemal wszystkie ulice i osiedla mieszkaniowe (np. ul. Północna, Wileńska, Daszyńskiego, Kowalskiego, Reja, 1 Maja, Noniewicza, Pułaskiego, E. Plater, Jana Pawła II, itd.)
- obejmują zarówno spółdzielnie mieszkaniowe, jak i budynki administrowane przez TBS oraz Zakładowe Spółdzielnie Mieszkaniowe.
2. Garaże podziemne
Stanowią nowocześniejsze formy miejsc ukrycia, zlokalizowane głównie w nowych inwestycjach mieszkaniowych.
Przykładowe lokalizacje:
- ul. Reja 63A
- ul. Wileńska 11
- Franciszkańska 3, 5, 7
- Wojska Polskiego 23ABC, 38AB
- Sikorskiego 16–26
3. Strychy
Pojedyncze przypadki, wskazywane jako możliwe miejsca ukrycia.
Lokalizacja:
- ul. Pułaskiego 24F
Podział według stanu przygotowania
1. Wytypowane
Obiekty uznane jako potencjalne miejsca ochrony, wymagające weryfikacji i ewentualnego dostosowania.
Stanowią większość w ewidencji, w tym:
- Młodzieżowa Spółdzielnia Mieszkaniowa
- Zakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa
- Międzyzakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa
- TBS i ZBM w Suwałkach
2. Brak dokumentacji
Obiekty, które zostały zidentyfikowane, ale nie posiadają formalnej dokumentacji potwierdzającej ich przystosowanie do roli obiektów zbiorowej ochrony.
Przykładowe lokalizacje:
- ul. Szpitalna 71–79
- ul. Daszyńskiego 3–27B
- ul. Północna 29, 31
3. Niewytypowane
Obiekty uwzględnione w ewidencji, ale niewyznaczone jako miejsca ochrony – wymagają dalszej analizy.
Przykładowe lokalizacje:
- znaczna część starszych budynków Suwalskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (np. ul. 1 Maja, Korczaka, Kasztanowa, Szymanowskiego)